Hội Chứng Dải Chậu Chày Là Gì Và Nguyên Nhân Gây Ra

Hội chứng dải chậu chày đề cập đến một tình trạng sức khỏe tác động lên hệ thống xương và cơ chậu, gây ra cảm giác đau đớn và làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Trong bài viết này, Review Phòng Tập sẽ tìm hiểu sâu hơn về hội chứng dải chậu chày là gì và nguyên nhân gây ra.

Tổng quan về hội chứng dải chậu chày

Hội chứng dải chậu chày (Iliotibial Band Syndrome - IBS) là một tình trạng liên quan đến sự tổn thương hoặc kích thích của các mô dệt tại dải chậu chày. Điều này thường xảy ra khi có quá nhiều vận động, đặc biệt là những hoạt động được thực hiện bằng sự co dãn của đầu gối. Khi đầu gối được co dãn quá mức, dải chậu chày sẽ co lại, gây kích thích và viêm. Sự co lại này tạo ra ma sát ở ngoại biên của đầu gối khi bạn co chân, gây đau. Trên thực tế, chấn thương này cũng có thể gây ra cơn đau ở hông. Dải chậu chày là một dải sợi dày chạy từ mối liên kết với mào chậu (mặt bên ngoài) đến phía trước của đầu gối. Được hình thành từ phần chuyển hóa của gân cơ mông to và cơ căng mạc đùi, dải chậu chày rất mảnh dẻ, giống như một lưỡi dao chỉ chạy dọc theo mặt bên ngoài của đùi để chắc chắn với phía ngoài của gối, liên kết khung chậu với đầu gối, có nhiệm vụ co và xoay khớp háng, đồng thời duỗi gân chân.

ITBS là một trong những chấn thương thường xuyên nhất với các vận động viên chạy bộ, thường diễn biến với biểu hiện là cơn đau bên đầu gối. Tỷ lệ mắc bệnh được ước lượng từ 5% đến 14%. Các nghiên cứu sâu hơn đã chỉ ra rằng ITBS chính là nguyên nhân của khoảng 22% trường hợp chấn thương ở chi dưới. Ngoài ra, tỷ lệ phụ nữ mắc hội chứng dải chậu chày cao hơn so với tỷ lệ nam giới.

Xem thêm: Nguyên nhân gãy xương do mỏi là gì?

Hội chứng dải chậu chày là gì và Nguyên nhân gây ra

Nguyên nhân của hội chứng dải chậu chày

Quá tải khi vận động, đặc biệt là gia tăng cường độ tập luyện một cách đột ngột, có thể làm căng ra và viêm nhiễm dải chậu chày. Dưới đây là vài nguyên nhân thường gặp gây ra chấn thương tại dải chậu chày:

• Chấn thương thường xảy ra ở những người thường xuyên chạy đường dài, chạy trên địa hình gồ ghề, chạy xuống dốc hoặc mang giày đã mòn đế.
• Một số trường hợp chấn thương liên quan đến việc dải chậu chày bị căng hoặc bị nén ép một cách liên tục, lặp đi lặp lại.
• Yếu các cơ mông nhỏ, căng cơ mạc đùi bẩm sinh, gối bị vẹo trong do suy thoái khớp, xương chày xoáy trong bẩm sinh, hoặc hội chứng bàn chân bẹt cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến chấn thương này.

Hội chứng dải chậu chày là gì và Nguyên nhân gây ra

Triệu chứng của hội chứng dải chậu chày

Đau tại khu vực dải chậu chày: Biểu hiện chính của hội chứng dải chậu chày là cảm giác đau và cảm giác căng ở vùng mà dải chậu chày nằm, thường lan rộng tới hông và đùi, chính xác là ở phía trên của phần lồi bên ngoài xương đùi.

Cảm giác khó chịu khi di chuyển: Người mắc hội chứng này thường gặp khó khăn khi hoạt động như đi bộ, chạy hoặc khi đi xuống địa hình dốc, đặc biệt sau khi ngồi trong thời gian dài hoặc khi vừa mới đứng lên.

Sưng và nhức nhối: Người bệnh thường cảm nhận sự sưng và nhức nhối tại khu vực dải chậu chày, đặc biệt là sau một ngày hoàn thành công việc cồng kềnh.

Xem thêm: Nguyên nhân chấn thương cơ vùng sau đùi

Hội chứng dải chậu chày là gì và Nguyên nhân gây ra

Điều trị hội chứng dải chậu chày

Hội chứng dải chậu chày thường được điều trị bằng những phương pháp bảo tồn. Nếu tuân thủ theo đúng hướng dẫn từ bác sĩ và dành thời gian nghỉ ngơi phù hợp, người bệnh sẽ thấy triệu chứng được cải thiện sau 6 tuần.

Để giúp cải thiện hội chứng dải chậu chày, người bệnh nên lưu ý những nguyên tắc điều trị như:

• Không thực hiện những hoạt động gây đau ở chân
• Dùng thuốc giảm đau không kê đơn, tuy nhiên vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Thận trọng khi dùng thuốc để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
• Vật lý trị liệu theo hướng dẫn từ bác sĩ hoặc kỹ thuật viên vật lý trị liệu.
• Cân nhắc phẫu thuật trong trường hợp cần thiết, có chỉ định từ bác sĩ.

Hội chứng dải chậu chày là gì và Nguyên nhân gây ra

Biện pháp sơ cứu

Nghỉ ngơi: Khi mới chấn thương, người bệnh nên ngừng lại các hoạt động, dành thời gian nghỉ ngơi. Đây là bước đầu tiên trong quá trình điều trị và phục hồi chấn thương phần mềm.

Chườm đá: Chườm túi đá hoặc khăn lạnh lên đầu gối trong khoảng 15 – 20 phút sau mỗi 2 giờ. Biện pháp này giúp bạn giảm đau và viêm rất tốt.

Dùng thuốc

Để giảm đau và viêm tại dải chậu chày, bác sĩ có thể tư vấn người bệnh dùng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) đường uống hoặc những loại thuốc thoa tại chỗ. Những loại thuốc đường uống phổ biến gồm ibuprofen, naproxen.

Đối với các cơn đau nghiêm trọng, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định tiêm steroid (cortisone) để hỗ trợ cải thiện triệu chứng. Thuốc chỉ được áp dụng cho giai đoạn cấp hoặc khi điều trị bằng những phương pháp khác mà không hiệu quả.

Vật lý trị liệu

Sau khi triệu chứng viêm và đau giảm. Người bệnh có thể được chỉ định điều trị vật lý trị liệu.

Bác sĩ hoặc kỹ thuật viên vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn người bệnh những bài tập thích hợp để cải thiện sức mạnh. Khả năng vận động và tăng cường tính linh hoạt cho chân.

Phẫu thuật

Trong điều trị hội chứng dải chậu chày, phẫu thuật hiếm khi được chỉ định. Phẫu thuật thường chỉ áp dụng đối với những trường hợp cơn đau kéo dài hoặc có thể gây nguy hiểm.

Các bài tập tăng sức mạnh dải chậu chày

Bài tập kéo giãn dải chậu chày

• Thực hiện: Đứng thẳng, bắt chéo chân phải phía sau chân trái. Nghiêng người về phía trái, cảm nhận sự căng ở bên ngoài hông phải. Giữ tư thế này trong 20-30 giây, sau đó đổi bên.
• Lặp lại: 3-4 lần mỗi bên.

Bài tập cầu hông

• Thực hiện: Nằm ngửa, gập gối và đặt bàn chân phẳng trên sàn. Nâng hông lên sao cho cơ thể tạo thành đường thẳng từ vai đến đầu gối. Giữ tư thế này trong vài giây rồi hạ xuống.
• Lặp lại: 10-15 lần, 2-3 hiệp.

Bài tập squat một chân

• Thực hiện: Đứng trên một chân, từ từ hạ thấp người xuống như thể đang ngồi xuống ghế, giữ lưng thẳng và đầu gối không vượt quá ngón chân. Sau đó đứng lên.
• Lặp lại: 8-10 lần mỗi chân, 2-3 hiệp.

Bài tập cánh tay và chân đối diện

• Thực hiện: Quỳ trên sàn với hai tay và hai đầu gối. Nâng cánh tay phải và chân trái lên sao cho chúng thẳng và ngang với sàn. Giữ trong vài giây rồi hạ xuống và đổi bên.
• Lặp lại: 10-12 lần mỗi bên, 2-3 hiệp.

Bài tập lăn cơ bằng ống lăn

• Thực hiện: Nằm nghiêng trên ống lăn, đặt dải chậu chày lên ống lăn và dùng tay và chân để lăn ống từ hông xuống đầu gối. Tập trung vào các điểm căng và đau.
• Thời gian: 1-2 phút mỗi bên.

Hội chứng dải chậu chày (ITBS) là tình trạng gây đau và khó chịu ở đầu gối và hông, thường do vận động quá mức như chạy bộ hoặc đi bộ đường dài. Để điều trị ITBS, người bệnh nên nghỉ ngơi, chườm đá, dùng thuốc giảm đau và thực hiện vật lý trị liệu. Các bài tập tăng cường và kéo giãn như kéo giãn dải chậu chày, cầu hông, squat một chân, và lăn cơ bằng ống lăn có thể giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa tái phát. Tuân thủ hướng dẫn điều trị sẽ giúp người bệnh cải thiện tình trạng và quay lại hoạt động hàng ngày mà không đau đớn.